Badania przeprowadzone na populacji europejskiej wskazują, że aż 75% populacji doświadcza objawów dysfunkcji w układzie stomatognatycznym, a 20-25% jest faktycznie chorych. Dzieci również często cierpią na te problemy, choć nie zawsze informują o nich swoich opiekunów.
Stomatologia ewoluuje z prostego leczenia i estetyki zębów do kompleksowej rehabilitacji układu stomatognatycznego, przywracając nie tylko funkcję żucia i wygląd, ale także poprawiając mowę i połykanie. Metoda VieSID umożliwia skuteczne leczenie trzech głównych grup pacjentów.
Pierwsza grupa obejmuje pacjentów z zaburzeniami stawów skroniowo-żuchwowych i mięśni narządu żucia. Objawy mogą obejmować ból mięśni żucia, stawów, głowy i karku, trzaski w stawach, oraz ograniczoną ruchomość żuchwy. Występowanie objawów w TMJ wiąże się z aktywizacją mięśni izotonicznych, które nasilają ból i dysfunkcję. Istnieje korelacja ćwiczeń mięśniowych i ruchu w zapobieganiu zaburzeń równowagi mięśniowej i objawom ze strony stawu skroniowo-żuchwowego. Leczenie polega na identyfikacji przyczyny problemów, takich jak nieprawidłowa praca mięśni, zaburzone położenie żuchwy względem szczęki, czy czynniki psychiczne jak stres.
Druga kategoria obejmuje osoby, które potrzebują protetycznej rekonstrukcji zwarcia, co oznacza odtworzenie prawidłowych relacji zgryzowych za pomocą odbudów takich jak inlay, onlay czy korony.
Trzecia grupa to pacjenci z umiarkowanymi wadami szkieletowymi, którzy potrzebują leczenia ortodontycznego lub protetycznego. Mogą to być osoby z asymetriami twarzy, dysproporcją szczęk, czy nieprawidłowym ustawieniem zębów, co może prowadzić do problemów funkcjonalnych jamy ustnej i wpływać na estetykę twarzy.
Holistyczna stomatologia kładzie nacisk na identyfikację i eliminację przyczyn problemów, a nie tylko leczenie objawów. Metoda VieSID, opracowana przez Vienna School of Interdisciplinary Dentistry, koncentruje się na okluzji, czyli kontakcie między górnymi a dolnymi zębami. Niewłaściwa okluzja może prowadzić do bólu, ścierania zębów, a nawet problemów z żuciem i mówieniem. Kluczowym elementem VieSID jest dotarcie do źródła tych problemów.
Metoda pozwala na precyzyjne projektowanie protetycznych uzupełnień zgodnie z indywidualną anatomią pacjenta, analizując kąty nachylenia stawów skroniowo-żuchwowych podczas ruchów żuchwy. Jest to podobne do pracy krawca, który dopasowuje garnitur na miarę, uwzględniając wszystkie proporcje bez cięcia materiału.
Koncepcja Wiedeńskiej Szkoły Stomatologii Interdyscyplinarnej pozwala postrzegać pacjenta i jego układ stomatognatyczny jako złożony system wzajemnie oddziałujących elementów.
W praktyce metoda VieSID, opracowana przez Vienna School of Interdisciplinary Dentistry, opiera się na dokładnej diagnozie. Dogłębna analiza stanu wyjściowego pacjenta pozwala zrozumieć jego potrzeby i postawić trafną diagnozę. Dzięki temu interdyscyplinarny zespół specjalistów może przywrócić równowagę układu stomatognatycznego, tworząc projekt “nowej” okluzji, który szanuje funkcje stawów skroniowo-żuchwowych oraz inne funkcje narządu żucia: odgryzanie, żucie, mowę, oddychanie, przełykanie, postawę ciała, zarządzanie stresem i estetykę.
Leczenie rozpoczyna się od łagodzenia ostrego bólu za pomocą terapii szynowej w celu uspokojenia mięśni i stabilizacji stawu skroniowo-żuchwowego (TMJ). Ważne jest, aby nie przerywać leczenia zbyt wcześnie. Terapia szynowa nie powinna przekraczać sześciu miesięcy, aby uniknąć niepożądanych efektów ortodontycznych. W zależności od złożoności przypadku i problemów z zgryzem, można przejść bezpośrednio do leczenia ortodontycznego, aby przesunąć zęby i złagodzić dysfunkcję stawu, zwłaszcza w przypadkach, gdzie terapia szynowa sama nie może rozwiązać podstawowego problemu.
Wg koncepcji istnieją kilka rodzajów szyn:
Pacjentom zaleca się noszenie szyn głównie nocą lub w ciągu dla w trakcie stresujących sytuacji. Szyny przywracają prawidłowy wzorzec pracy mięśni i pomagają w łagodzeniu nawyków zaciskania i zgrzytania zębami.
Metody leczenia wg wiedeńskiej szkoły obejmują:
Współpraca między różnymi dziedzinami stomatologii i chirurgii jest kluczowa dla skutecznego leczenia zgryzu. Koordynacja działań pomiędzy ortodontami, fizjoterapeutami, chirurgami, a protetykami jest istotna dla osiągnięcia optymalnych wyników leczenia. Metoda VieSID wyróżnia się precyzyjną diagnostyką, która obejmuje kliniczne badanie czynnościowe oraz zaawansowane badania, takie jak trójwymiarowe i dynamiczne badanie stawów skroniowo-żuchwowych (kondylografia), analiza cefalometryczna (cefalometria), CBCT stawów skroniowo-żuchwowych, a w niektórych przypadkach także rezonans magnetyczny. Drugi element metody to kompleksowa terapia, która oprócz przywracania estetyki uśmiechu, skutecznie koryguje dysfunkcje układu stomatognatycznego, takie jak niewyraźna mowa, utrudnione żucie, przełykanie czy oddychanie. Trzecią cechą jest precyzyjna mapa problemów pacjenta, która uwzględnia ogólny stan zdrowia, wady postawy, bóle chroniczne i problemy emocjonalne podczas rehabilitacji.
Metoda VieSID nie ogranicza się tylko do protetyki, ale obejmuje również ortodoncję. Leczenie ortodontyczne może powodować problemy ze stawem skroniowo-żuchwowym, choć nie zawsze jest ich przyczyną. Badania wykazują, że u niektórych pacjentów problemy były obecne już przed leczeniem. Kluczowe jest pełne zrozumienie historii choroby przed rozpoczęciem terapii. Koncepcja prof. Slavicka, rozwinięta przez jego współpracownika, japońskiego profesora Sato, obejmuje ortodoncję ortognatyczną, znaną jako japońska szkoła ortodoncji. Stosuje ona zaawansowaną technikę łuków MEAW, która umożliwia kontrolę płaszczyzny okluzyjnej w trzech wymiarach.
Koncepcje prof. Slavicka i prof. Sato, znane jako japońsko-wiedeńska szkoła stomatologii, łączą wspólne zrozumienie zasad okluzji i często nie wymagają one aparatów retencyjnych, ponieważ eliminacja przyczyn wady zgryzu oraz naturalna i prawidłowa okluzja są najlepszymi metodami utrzymania efektów leczenia.
Terapia mięśniowa jest integralną częścią leczenia dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego. Wiedeńska szkoła okluzji kładzie szczególny nacisk na ćwiczenia mięśniowe, zwłaszcza w przypadkach nadmiernej aktywności mięśni zamykających i niedostatecznej aktywności mięśni otwierających.
Nawet podczas stosowania szyn wertykalizujących powinien być wdrażany trening mięśniowy, aby uspokoić mięśnie zamykające poprzez równoważące ćwiczenia. Kontynuowanie takiego treningu po zakończeniu terapii przynosi korzyści pacjentom.
Rola fizjoterapii: Decyzja o skierowaniu pacjentów na masaże lub inną fizjoterapię opiera się na obserwacji ich postawy ciała oraz potencjalnych problemów z kręgosłupem. W przypadku wykrycia nieprawidłowości postawy lub problemów z kręgami szyjnymi, lekarz powinien nawiązać współpracę z doświadczonym fizjoterapeutą w celu diagnozy i odpowiedniego leczenia. Taka współpraca znacznie skraca czas leczenia o około 50% i zwiększa świadomość pacjenta, że problem jest wieloczynnikowy.
Sukces w leczeniu dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego oznacza stabilizację stanu i eliminację bólu, a nie osiągnięcie idealnego przywrócenia stanu pierwotnego. Uznaje się, że pełny powrót do stanu początkowego jest mniej prawdopodobny w przypadkach chronicznych, zaniedbanych lub leczonych u osób w podeszłym wieku z ograniczoną możliwości adaptacji i przebudowy. Celem terapiijest złagodzenie bólu i poprawa funkcjonalności, co znacząco wpływa na jakość życia pacjenta.
Zaleca się regularne kontrole, idealnie co rok, w celu monitorowania zdrowia TMJ i stabilności zgryzu po leczeniu. Regularne oceny i dokumentacja są kluczowe dla utrzymania harmonijnej funkcji osiągniętej dzięki leczeniu. To podejście ma na celu szybkie wykrywanie nowych problemów i interwencję w celu zachowania długoterminowych efektów leczenia.
MAKE MY DREAM dental & beauty to jedna z najnowocześniejszych klinik kosmetologii, stomatologii i medycyny estetycznej w Warszawie.
Zapraszamy do współpracy ze specjalną ofertą dla profesjonalistów.
